درمان زخم بستر

زخم بستر در مواقع بستری یک فرد، بی حرکتی یا بیهوشی یا زمانی که درد را حس نمی کند، صورت می گیرد. زخم های بستر زخم هایی هستند که روی سطح پوست و تحت فشار بر اثر خواب بیش از اندازه به وجود می آیند.

نشستن روی ویلچر، گچ گرفتگی دست به مدت طولانی عواملی هستند که باعث ایجاد زخم بستر می شوند؛ همچنین صدمه های ناشی از فشار و زخم های ناشی از فشار نیز زخم بستر نام دارند.

درمان زخم بستر برای افراد دارای سن و سال بیشتر یک مشکل جدی است؛ البته این به کیفیت رسیدگی به آن فرد هم بستگی دارد. اگر یک فرد در زمان بستری شدن و بی حرکتی توسط پرستار چرخانده نشود و در شرایط درست قرار نگیرد، تغذیه مناسب نداشته باشد و مراقبت از پوست او انجام نشود، زخم بستر او گسترش پیدا می کند.

افرادی که با دیابت، مشکلات جریان خون و کاهش مواد معدنی در بدن خود مواجه هستند، در خطر بیشتری قرار می گیرند.

زخم بستر، که به آن زخم فشاری و زخم پوستی نیز می‌گویند، آسیب به ناحیه ای از پوست به دلیل فشار مداوم بر روی آن ناحیه برای مدت طولانی است. این فشار می‌تواند جریان خون را در ناحیه آسیب دیده کاهش دهد که ممکن است منجر به آسیب بافت و مرگ بافت آن قسمت از بدن شود.

زخم بستر اغلب روی پوستی که نواحی استخوانی بدن را می‌پوشاند، مانند پشت، دنبالچه، باسن، آرنج، پاشنه پا و مچ پا ایجاد می‌شود.

زخم بستر ممکن است در طی چند ساعت یا چند روز ایجاد شود. بیشتر زخم ها با درمان بهبود می‌یابند، اما برخی از انواع زخم بستر هرگز به طور کامل خوب نمی‌شوند. هنگامی که زخم بستر ایجاد می‌شود، اغلب به کندی بهبود می‌یابد. بسته به شدت زخم بستر، وضعیت جسمانی فرد و وجود بیماری های دیگر (مانند دیابت)، زخم بستر ممکن است روزها، ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد تا به طور کامل و یا حتی نصفه و نیمه خوب شود.

زخم بستر همچنین می‌تواند عمیق شده و به عضلات و استخوان شما نفوذ کند. همچنین توجه کنید که ممکن است برای کمک به روند بهبودی نیاز به جراحی داشته باشند.

در نتیجه برای دوری از ابتلا به چنین زخم هایی می‌توانید اقداماتی را برای کمک به پیشگیری از زخم بستر و حتی در صورت ابتلا برای کمک به بهبود آنها انجام دهید. در این مقاله تمام این موارد معرفی خواهند شد.

چه چیزی باعث ایجاد زخم بستر می شود؟

زخم بستر زمانی اتفاق می افتد که خون در بدن به قسمت مورد نظر به مدت دو تا سه ساعت نمی رسد. زمانی که پوست می میرد، زخم بستر ابتدا به شکل رنگ قرمز روی پوست ظاهر می شود و درد بسیار دارد و در ادامه به رنگ بنفش می رسد. اگر این قسمت از پوست به حال خود رها شود، سر باز می کند و آن منطقه از پوست دچار عفونت می شود.

زخم بستر ممکن است که عمیق شود و به ماهیچه و استخوان هم برسد و درمان آن معمولا خیلی کند صورت بگیرد که بستگی به شدت آن دارد. شرایط فیزیکی یک شخص از اهمیت بالایی برخوردار است. حضور بیماری هایی نظیر دیابت ممکن است درمان زخم بستر را به یک ماه یا حتی یک سال هم برساند و برای مداوای آن باید شخص مورد نظر جراحی شود.

زخم بستر معمولا روی این نقاط از بدن اتفاق می افتد:

• کپل
• پاشنه پا
• شانه ها
• پشت سر
• پشت و کنار آرنج

چه فاکتورهایی برای درمان زخم بستر ریسک به حساب می آیند؟

بستری بودن یک شخص یا بیهوشی او باعث می شود که درد را حس نکند. در این شرایط اگر شخص دیگری به او توجه لازم را نداشته باشد و به موقع از حالت قبلی حرکت داده نشود، خطر ریسک بسیار بالاست. در افرادی که دیابت دارند یا مواد غذایی خوبی مصرف نمی کنند نیز این خطر بسیار بالا است و ممکن است عواقب جبران ناپذیری برای آن ها در پی داشته باشد.

نشانه های زخم بستر چیست؟

زخم بستر شامل چهار مرحله کلی از خفیف ترین تا شدیدترین می شود:

• مرحله اول: محل زخم قرمز می شود و وقتی به آن دست می زنیم، گرم است. در پوست های مشکی تر جای زخم آبی یا بنفش می شود. شخص مورد نظر حال ناراحت و آشفته ای دارد. بابت اینکه جای زخم همراه با سوزش و درد و خارش است.
• مرحله دوم: جای زخم ممکن است در صورتی که به آن رسیدگی نشود، سر باز کرده یا خون ریزی کند. در این شرایط شخص دچار درد شدیدی می شود و پوست اطراف زخم ممکن است رنگ خود را از دست بدهد.
• مرحله سوم: جای زخم ممکن است عمیق تر شود و به زیر پوست هم سرایت کند.
• مرحله چهارم: جای زخمی که به شدت آسیب دیده است، ممکن است به مراتب وارد ماهیچه ها و استخوان ها نیز بشود که در این صورت جای آن عفونت می کند و شخص مورد نظر برای درمان زخم بستر باید جراحی شود.

گاهی اوقات جای زخم به گونه ای است که امکان  اختصاص مرحله خاصی به آن وجود ندارد  و این موضوع به دلیل ضعف شدید در بدن اتفاق می افتد. در این شرایط پوست خارجی یا همان پوست زخم روی تخت پیدا می شود. رنگ آن معمولا زرد، قهوه ای، یا سیاه است.

انواع زخم بستر و مراحل ایجاد آن

انواع زخم های فشاری یا زخم بستر شامل زخم های بسته تا باز بوده و بر اساس عمق زخم طبقه بندی می‌شوند. این طیقه بندی که مراحل شکل گیری زخم بستر هستند دارای ۴ درجه مختلف می‌باشند. این درجه بندی به پزشکان کمک می‌کند تا بهترین روش درمانی را برای درمان و بهبودی فوری، تعیین کنند.

اگر نوع زخم و یا همان درجه آن به زودی تشخیص داده شده و به درستی درمان شود، زخم بستر در عرض چند روز بهبود می‌یابد. در صورت عدم درمان، زخم بستر شدید ممکن است سالها طول بکشد تا بهبود یابد.

درجه بندی زخم بستر عبارتند از:

مرحله ۱ زخم بستر: زخم هنوز از طریق پوست شکسته نشده است.

مرحله ۲ زخم بستر: در دو لایه بالایی پوست شکستگی دارد.

مرحله ۳ زخم بستر: بر دو لایه بالایی پوست و همچنین بافت چربی تأثیر می‌گذارد.

مرحله ۴ زخم بستر: زخم های عمیقی هستند که ممکن است ماهیچه ها، تاندون ها، رباط ها و استخوان ها را تحت تاثیر قرار دهند.

مرحله ۱ زخم بستر

مرحله اول خفیف ترین است و لایه بالایی پوست شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مرحله زخم هنوز باز نشده است.

علائم این مرحله

ناحیه آسیب دیده هیچگونه پارگی ندارد اما ممکن است:

• در افرادی که پوست روشن‌تری دارند قرمز و در افرادی که پوست تیره‌تری دارند آبی یا بنفش باشد
• پس از برداشتن فشار بیش از ۳۰ دقیقه قرمز یا تیره تر باقی بماند
• اگر محکم فشار داده شود رنگ پریده نشود
• در زمان لمس کردن آن درد داشته باشید
• دمای گرم تری نسبت به بافت های طبیعی اطراف دارد
• از بافت های اطراف سفت تر به نظر می‌رسد
• باعث سوزش یا خارش خفیف شود

درمان و مراقبت

اولین قدم برای درمان زخم بستر مرحله ۱، برداشتن فشار از ناحیه است. هر گونه فشار اضافه یا بیش از حد می‌تواند باعث شکستن زخم و در نهایت بلند شدن سطح پوست شود. اگر دراز کشیده اید، موقعیت خود را تنظیم کرده یا از بالش و پتو استفاده کنید.

همچنین تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه آسیب دیده برای کاهش آسیب بافت مهم است. به اندازه کافی آب بنوشید و غذاهای سرشار از کلسیم، پروتئین و آهن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این غذاها به سلامت پوست کمک می‌کنند.

بهبود زخم در مرحله ۱

در صورت درمان زود هنگام، ایجاد زخم فشاری مرحله ۱ می‌تواند در حدود ۳ روز بهبود یابد.

مرحله ۲ زخم بستر

در مرحله دوم، ناحیه دردناک پوست شما از لایه بالایی پوست (اپیدرم) و مقداری از لایه زیرین (درم) شکسته است. این شکستگی معمولاً یک زخم کم عمق و باز ایجاد می‌کند.

علائم این مرحله

زخم بستر مرحله ۲ ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:

• زخم کم عمق و دهانه مانند
• یک تاول پر از سرم (همان مایع شفاف تا زرد مایل به زرد) که ممکن است ترکیده باشد یا نه
• خروج چرک در محل زخم
• درد
• ایجاد بافت متورم، زخمی یا قرمز اطراف زخم که نشان دهنده مرگ یا آسیب بافت است

• درمان و مراقبت

  مشابه درمان زخم های فشاری مرحله ۱، باید زخم های مرحله ۲ را هم با برداشتن فشار از روی زخم درمان کنید. برای درمان مناسب باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

  پزشک برای خشک و تمیز نگه داشتن این ناحیه، پانسمان های تخصصی زخم را به شما توصیه می‌کند. این کار به جلوگیری از شدیدتر شدن زخم یا عفونی شدن آن کمک خواهد کرد.

  هنگامی که زخم را تمیز کردید، با پزشک خود در مورد نحوه صحیح پانسمان کردن آن صحبت کنید. همچنین مهم است که زخم را برای هر گونه علائم عفونت تحت نظر داشته باشید، از جمله:

  • بدتر شدن درد
  • چرک
  • سرخ پوست
  • تب

  بهبود زخم در مرحله ۲

  بهبودی از این مرحله می‌تواند از ۳ روز تا ۳ هفته طول بکشد.

  مرحله ۳ زخم بستر

  زخم هایی که تا مرحله سوم پیشرفت کرده اند به طور کامل از دو لایه بالایی پوست شکسته شده و به بافت چربی زیرین پوست می‌رسند.

علائم این مرحله

زخم در این مرحله ممکن است شبیه یک سوراخ یا دهانه باشد. شما احتمالا متوجه بافت چربی قابل مشاهده خواهید شد اما در این مرحله نباید عضله یا استخوان را ببینید.

در این مرحله، مهم است که به دنبال علائم عفونت باشید. این علائم عبارتند از:

• بوی بد
• چرک
• خروج چرک
• سرخ شدن موضع

درمان و مراقبت

اگر زخم فشاری مرحله ۳ دارید، باید فوراً به دنبال درمان پزشکی باشید. این زخم ها نیاز به توجه ویژه دارند. پزشک شما ممکن است آنتی بیوتیک درمانی را تجویز کند و بافت مرده را برای بهبود و پیشگیری یا درمان عفونت از بین ببرد.

اگر بی‌حرکت هستید، پزشک ممکن است تشک یا تخت مخصوصی را برای کاهش فشار از ناحیه آسیب دیده به شما توصیه کند.

بهبود زخم در مرحله ۳

زخم های این مرحله معمولاً حداقل به ۱ تا ۴ ماه زمان نیاز دارند تا بهبود یابند.

مرحله ۴ زخم بستر

زخم های فشاری مرحله ۴ جدی ترین نوع از انواع زخم های بستر هستند. این زخم ها از زیر چربی زیرین پوست به بافت های عمیق شما، از جمله ماهیچه ها، تاندون ها و رباط ها گسترش می‌یابند. در موارد شدیدتر، آنها می‌توانند تا غضروف یا استخوان هم نفوذ کنند.

همجنین توجه داشته باشید که خطر عفونت در این مرحله بسیار بالاست.

علائم این مرحله

ممکن است علائم زیر را در مرحله چهارم زخم بستر مشاهده کنید:

• درد شدید
• بافت مرده، که ممکن است سیاه به نظر برسد
• دیدن ماهیچه ها حتی گاهی اوقات استخوان ها
• علائم شایع عفونت، مانند بوی بد و چرک
• یک ماده تیره و سخت که به نام اسکار (بافت زخم مرده سخت شده) شناخته می‌شود.

درمان و مراقبت

افراد مبتلا به زخم فشاری مرحله ۴ باید فوراً به بیمارستان منتقل شوند. پزشک شما احتمالاً جراحی را توصیه خواهد کرد.

بهبود زخم در مرحله ۴

ممکن است بین ۳ ماه تا ۲ سال طول بکشد تا زخم به طور کامل بهبود یابد.

زخم بستر به چه شکل تشخیص داده می شود؟

فراهم کنندگان سلامتی در مقابل زخم بستر با بررسی پوست زخم بستر را شناسایی می کنند. مرحله آن را نیز با توجه به ظاهر آن متوجه می شوند.

چگونه باید با زخم بستر برخورد کرد؟

درمان زخم بستر باید مورد بحث بین شما و مشاور سلامتی تان قرار گیرد. این اتفاق با توجه به شرایط زیادی باید انجام شود. درمان زخم بستر ممکن است که سخت تر از حد معمول باشد. زمانی که پوست از بین رفته است.

در این شرایط باید راه حل های زیر را به کار ببریم:

• فشار را از روی زخم برداریم.
• از زخم با کمک گازهای درمانی مخصوص و همینطور لباس های مناسب محافظت کنیم.
• زخم را تمیز نگه داریم.
• مواد غذایی مقوی به مریض بدهیم.
• بخش مرده پوست را از بین ببریم.
• پوست سالم را به بخشی که زخم شده است، پیوند بزنیم.
• فشار منفی را به زخم بیاوریم.
• داروها (مانند: آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت)

پیچیدگی های درمان زخم بستر

زمانی که زخم بستر گسترش پیدا می کند، مدت زمان زیادی برای درمان احتیاج دارد. شاید یک ماه و شاید یک سال. یک زخم بستر عفونی باعث تب و خواب آلودگی در فرد مورد نظر می شود. همچنین گیجی و ناراحتی های فکری، ضربان قلب بالا و ضعف کلی بدن را در پی دارد.

پس از اطلاعاتی که در مورد درمان زخم بستر بدست آوردیم، می خواهیم اندک نکاتی در مورد پیشگیری از آن را نیز بیان کنیم.

آیا ممکن است از زخم بستر جلوگیری کرد؟

زخم بستر از طریق چکاپ پوست و در صورت قرمزی آن قابل تشخیص است. شما باید هر روز برای چکاپ مریض مورد نظر اقدام کنید و موارد زیر را انجام دهید:

• چرخش و تغییر موقعیت او در هر دو ساعت
• نشستن برعکس روی ویلچر و تغییر موقعیت در هر پانزده دقیقه
• فراهم آوری یک نشیمن گاه نرم روی ویلچر برای کاهش فشار
• مراقبت از پوست با خشک و تمیز نگهداری آن
• فراهم آوردن مواد غذایی خوب زیرا بدون مواد غذایی نظیر: پروتئین، کالری ها، ویتامین ها، مواد معدنی و نوشیدنی های مختلف زخم بستر حل نمی شود.

نتیجه گیری

درمان زخم بستر ممکن است کار بسیار پیچیده ای باشد. زخم بستر زخمی است که در نتیجه فشار زیاد روی یک قسمت از بدن و نرسیدن خون به آن قسمت به وجود می آید. این اتفاق معمولا با دراز کشیدن روی تخت، نشستن روی ویلچر، گچ گرفتن به مدت بسیار طولانی و غیره به وجود می آید. معمولا این شرایط برای فردی بیهوش یا فردی که در بیمارستان بستری شده است، اتفاق می افتد.

درمان زخم بستر مساله ای جدا با پیشگیری آن دارد. در مرحله درمان باید از بیمار به خوبی مراقبت شود و هر دو ساعت موقعیت بدن او را تغییر دهیم. از پوست او به خوبی مراقبت کنیم و جای زخم را تمیز و خشک نگه داریم.

اما پیشگیری به این صورت است که همیشه باید پوست را بررسی کرده و در صورت مشاهده رنگ قرمز محل آن را تمیز و ضدعفونی کنیم که این کار با گازهای ضدعفونی مخصوصی صورت می گیرد؛ همچنین از داروهایی نظیر آنتی بیوتیک برای درمان و رفع عفونت استفاده کنیم.

مواد غذایی مناسب هم یکی دیگر از عوامل مهم در رفع زخم بستر است که در صورت عدم وجود مواد تقویت کننده بیمار توانایی این را پیدا نخواهد کرد. پروتئین ها، کالری ها و غیره از جمله این موارد هستند.

در این مقاله ما سعی داشتیم که نکات مهم درمورد درمان زخم بستر و همچنین پیشگیری از آن را بیان کنیم.

Source: www.medicalnewstoday.com