انواع دبریدمان را بشناسید

دبریدمان حذف بافت آلوده، نکروزه و آسیب دیده از بدن است که در محل زخم ایجاد می شود و روند بهبودی زخم را دچار اختلال می کند. به عنوان مثال وقتی که بیمار زخمی جدی دارد و با مصرف آنتی بیوتیک و مراقبت های زخم نه تنها بهبود نمی یابد بلکه بزرگتر می شود.

در این مرحله اگر زخم جدی گرفته  نشود برای سلامتی بیمار بسیار تهدید کننده خواهد بود. اما با حذف بافت مرده و آلوده با روش های دبریدمان بافت سالم از خطر عفونت حفظ می شود بنابراین آگاهی از روش های دبریدمان و نحوه انجام هر کدام ضروری است.

دبریدمان با روش های مختلفی انجام می شود. برای آگاهی از این روش ها با ما در این مقاله همراه شوید.

دبریدمان با چه روش هایی انجام می شود؟

به طور کلی 5 نوع روش دبریدمان انتخابی و غیر انتخابی وجود دارد. اما اینکه کدام روش دبریدمان برای درمان موثرتر خواهد بود بسته به عواملی مانند میزان عفونت زخم و نکروزه شدن بافت آلوده متفاوت خواهد بود.

به عنوان مثال بافتی با آلودگی زیاد و نکروزه در ابتدا ممکن است دبریدمان جراحی روی آن انجام شود و در هفته های بعدی درمان با دبریدمان مکانیکی و آنزیمی ادامه یابد. علاوه براین پزشک برای انتخاب روش دبریدمان باید پاسخ سوالهای زیر را بداند.

آیا سابقه ایجاد زخم مزمن در بیمار وجود دارد؟ سازگاری بدن بیمار با کدام روش بیشتر خواهد بود؟

در زیر به شرح این 5 روش دبریدمان می پردازیم:

دبریدمان جراحی

این روش دبریدمان حذف بافت آسیب دیده با جراحی است. جراح در ابتدا با بررسی چشمی محل زخم، بافت سالم را از بافت نکروزه شناسایی و سپس بافت نکروز را که دیگر قابل درمان نیست را حذف می کند. حذف بافت نکروزه با یک ابزار تیز یا گرما انجام خواهد شد.به طورکلی این نوع دبریدمان در 3 مرحله زیر انجام خواهد شد.

1. پوست اطراف زخم و زخم به طور کامل تمیز و ضدعفونی می شود.
2. با استفاده ابزار جراحی عمق زخم و بافت نکروزه بررسی می شود.
3. بافت نکروزه و غیرزنده برداشته شده و زخم تمیز می شود.

در این روش جراح تمام تلاش خود را برای نگه داشتن بافت سالم می کند.

دبریدمان اتولتیک

دبریدمان اتولتیک، کندترین روش دبریدمان است و برای زخم های غیرعفونی مناسب خواهد بود. این روش توسط خود بدن برای حذف بافت آسیب دیده و حفظ بافت سالم انجام می شود. برای انجام این نوع از دبریدمان از آنزیم های ترشح شده به وسیله خود بدن برای حذف بافت آلوده استفاده می شود.

بدین صورت که گلبول های سفید خون، با ترشح  آنزیم های پروتئولیتیک در محل زخم باعث مایع شدن بافت نکروزه و در نهایت حذف آن می شوند. علاوه براین، در این روش از پانسمان های مرطوب مانند هیدوکلوئیدها، هیدروژل ها و فیلم های شفاف نیز برای حذف بافت نکروزه استفاده می شود. این روش دبریدمان روشی انتخابی است و فقط بافت نکروزه حذف خواهد شد.

دبریدمان آنزیمی

دبریدمان آنزیمی به کمک آنزیم های پروتئولتیک طبیعی مانند کلاژناز، پاپائین، اوره و تریپسین انجام می شود.

این روش دبریدمان مانند روش ماگوتراپی روشی انتخابی است. روش کار بدین صورت است که محلول ها یا پمادهای آنزیمی را روی محل زخم قرار می دهند. سپس زخم را با پانسمان می پوشانند.

آنزیم های موجود در این پماد باعث مایع شدن بافت نکروزه خواهد شد. بدین ترتیب با هر بار تعویض پانسمان  بافت آلوده مایع شده نیز همراه پانسمان خارج می شود. معمولا پماد یا محلول را با پانسمانی که مرتبا تعویض می شود ترکیب می کنند. علاوه براین از این روش در ترکیب با روش جراحی نیز استفاده می کنند.

دبریدمان مکانیکی

این روش دبریدمان استفاده از پانسمانی است که به طور مرتب تعویض می شود. این پانسمان که  ممکن است خشک یا مرطوب باشد، شامل گاز مرطوبی است که روی بافت آلوده قرار می‌گیرد و روی آن نیز به وسیله بانداژ پوشانده می شود. پس از یک دوره زمانی مشخص پانسمان خشک می شود و بافت آلوده به گاز میچسبد. بنابراین هنگام برداشتن پانسمان، بافتی که به گاز چسبیده است نیز حذف خواهد شد. این نوع دبریدمان، دبریدمان غیر انتخابی نیز نامیده می شود چرا که همراه بافت آلوده بافت سالم نیز ممکن است خارج شود.

دبریدمان ماگوت تراپی

در دبریدمان ماگوتراپی از برای حذف بافت آلوده و بهبود زخم از ماگوت یا لارو مگس استفاده می شود. این روش در مرحله زیر انجام می شود.

1. ابتدا لارو مگس را در محیطی استریل پرورش می دهند
2. کرم ها روی بافت زخم قرار داده می شوند
3. این کرم ها بدون اینکه باعث آسیب به بافت زنده شوند از بافت آلوده تغذیه می کنند.

از مزایای این روش دبریدمان، انتخابی بودن آن است بدین صورت که کرم ها فقط از بافت آلوده تغذیه می کنند بنابراین بافت سالم حفظ خواهد شد. به طور کلی این روش برای درمان زخم های عفونی که امکان جراحی برای آن ها وجود ندارد مناسب است.

دبریدمان هیدروتراپی

دبریدمان هیدوتراپی روشی ساده و آسان برای حذف بافت آلوده است. در این نوع دبریدمان از آب تحت فشار برای شستشوی بافت آلوده استفاده می شود. این روش با دستگاه هیدروتراپی انجام می شود که در آن فشار آب قابل کنترل است.

علاوه براین، این روش دبریدمان با روش های خانگی مثل دوش آب، جکوزی و لوله کاتتر نیز انجام می شود. این روش معمولا برای از بین بردن زخم های ناشی از سوختگی استفاده می شود.

سخن آخر

در این مقاله سعی کردیم روش های دبریدمان را مورد برررسی قرار دهیم. در پایان توجه کنید که اگر زخم یا عفونت در بدنتان وجود دارد ابتدا  با مراجعه به پزشک در مورد روند دبریدمان اطلاعات لازم را کسب کنید. و پس از آگاهی های لازم در مورد بهترین روش برای انجام دبریدمان، هزینه آن و از همه مهمتر تشخیص پزشک با توجه به اینکه کدام نوع دبریدمان باعث ترمیم زخم شما به بهترین وجه خواهد شد، برای دبریدمان اقدام کنید.

Source: www.verywellhealth.com, www.woundsource.com