طبقه بندی و مدیریت زخم ها

زخم به هرگونه شکستگی بر روی پوست اشاره دارد. اگر به درستی درمان نشود، ممکن است عفونت زخم ایجاد شود. پیری پوست و برخی بیماری‌های مزمن نیز ممکن است بر بهبود زخم تأثیر بگذارد. بنابراین دانش کافی در مورد مدیریت زخم بسیار مهم است.

ساختار و عملکرد پوست:

پوست از اپیدرم، درم و بافت زیر جلدی تشکیل شده است. عملکردهای متعددی از جمله محافظت، احساس، تنظیم دمای بدن، ترشح، دفع، ایمنی و تولید ویتامین D دارد.

طبقه بندی و مدیریت زخم ها

روند بهبود زخم:

فرآیند بهبود زخم را می توان به فاز التهابی، مرحله تکثیر و مرحله بازسازی تقسیم کرد. زمان صرف شده برای بهبود می تواند تحت تأثیر عوامل خارجی و داخلی باشد.

عوامل خارجی شامل فشار مداوم روی زخم (که گردش خون را مختل می کند)، صدمات مکرر، عفونت زخم یا مراقبت نادرست از زخم (مانند استفاده نادرست از ضد عفونی کننده ها یا پانسمان) است.

عوامل داخلی شامل افزایش سن، بیماری های مزمن مانند دیابت، درمان طولانی مدت دارویی، سیگار کشیدن و اعتیاد به الکل (که جذب مواد مغذی را مختل می کند) است.

همه این عوامل ممکن است سیستم ایمنی بدن را مختل کنند و زخم را مستعد ابتلا به عفونت کنند که بهبود زخم را به تاخیر می اندازد.

زخم حاد: زخم حاد به آسیب تصادفی پوست، مانند ساییدگی، بریدگی، سوختگی اشاره دارد. هنگام وقوع حادثه، آرام باشید. یک ارزیابی سریع برای تصمیم گیری در مورد درمان با توجه به محل زخم و شدت آن انجام دهید. برای زخم با خونریزی بدون جسم خارجی، حدود 15-5 دقیقه به طور مستقیم روی زخم فشار وارد کنید تا خونریزی متوقف شود. برای جلوگیری از عفونت زخم، زخم را به درستی تمیز و پانسمان کنید. اگر خونریزی ادامه یافت یا جسم خارجی عمیقاً در زخم بود (سعی نکنید آن را بردارید زیرا ممکن است خونریزی بدتر شود)، فوراً به دنبال درمان پزشکی باشید. برای زخم های کثیف، به خصوص اگر آلوده به گل یا زنگ باشد، اگر قبلاً تزریق نشده باشد یا بیش از یک دهه قبل تزریق شده باشد، باید تزریق ضد کزاز انجام شود. یک دوره کامل کزاز شامل 3 تزریق است و 10 سال محافظت را ارائه می دهد.

برای سوختگی و زخم، خنک کردن مهم ترین اصل در مدیریت است. هدف جلوگیری از انتشار گرما به لایه های عمیق تر پوست است. زخم را حداقل به مدت 10 دقیقه زیر آب جاری سرد بشویید. زخم را با پانسمان استریل و بدون چسب بپوشانید. در صورت جدی بودن وضعیت به دنبال مراقبت های کلینیکی باشید.

زخم مزمن: زخم مزمن به هر زخمی گفته می شود که بیش از 4 هفته بهبود نیافته باشد، مانند زخم فشاری یا زخم وریدی. اصل اساسی در مراقبت از زخم مزمن، تمیز نگه داشتن زخم برای جلوگیری از عفونت و بهبود است. پانسمان منظم زخم آسپتیک بسیار مهم است. انتخاب مواد پانسمان با توجه به شرایط زخم متفاوت است و بهتر است دستورات پزشکی را رعایت کنید. برای ترویج بهبود، عوامل دیگری نیز مهم هستند، به عنوان مثال رژیم غذایی متعادل برای تغذیه و ورزش مناسب برای تقویت گردش خون برای بهبود زخم.

پیشگیری و مراقبت از زخم فشاری: زخم فشاری که به زخم بستر نیز معروف است در بین افراد بستری رایج است. این ناشی از فشار مداوم، اصطکاک و رطوبت است. نواحی برجسته استخوانی بدن مستعد ابتلا به زخم بستر هستند، مانند ساکروم، مچ پا و غیره. برای جلوگیری از زخم بستر، بیماران باید فعالیت خود را افزایش دهند و از ماندن طولانی مدت در یک وضعیت خودداری کنند. بستگان می توانند ورزش های غیرفعال را برای افراد بستری انجام دهند و به تغییر موقعیت به طور منظم کمک کنند. اجتناب از آسیب ناشی از اصطکاک به پوست در هنگام تغییر موقعیت و توجه به بهداشت پوست و پاکسازی زخم بسیار مهم است. جدای از استحمام روزانه و پانسمان منظم، تعویض سریع پانسمان کثیف و مرطوب، دستمال، لباس و ملافه ضروری است. مصرف کافی مواد مغذی نیز برای حفظ سلامت پوست مهم است.

طبقه بندی و مدیریت زخم ها

اصول مدیریت زخم:

1. جلوگیری از عفونت – استفاده از روش دقیق آسپتیک در پانسمان زخم. – مطمئن شوید که از مواد استریل استفاده می شود.
2. بهبود زخم را تقویت کنید – از وارد کردن فشار روی زخم (مانند تسمه های خیلی سفت، بانداژ یا پتوی سنگین) خودداری کنید، زیرا ممکن است جریان خون را مختل کند. – به افراد بی تحرک یا روی تخت کمک کنید تا مرتباً موقعیت خود را تغییر دهند. – رژیم غذایی متعادل را حفظ کنید.
3. آسیب بیشتر را به حداقل برسانید – از فشار و اصطکاک مداوم روی زخم خودداری کنید. – در صورت لزوم از پانسمان های ضد حساسیت استفاده کنید.

تکنیک های صحیح در مدیریت زخم:

اطلاعات برای مراقبین در خانه:

بستگان می توانند طبق دستور پزشک، سالمند را برای پانسمان به کلینیک های سرپایی مجاور همراهی کنند. برای مشتریان ضعیف یا بی حرکت، آنها می توانند در طول مشاوره های بعدی برای خدمات پرستاری جامعه درخواست دهند. اعضای خانواده یا مراقبان باید مراقب علائم و نشانه های عفونت زخم باشند و بر این اساس به دنبال مشاوره اولیه پزشکی باشند.

علائم و نشانه های عفونت زخم:

– علائم موضعی عفونت: درد، تورم، گرمی، قرمزی، خون بدبو یا ترشح کدر.

– علائم عمومی عفونت: تب، لرز و تشنج، تنفس سریع، نبض سریع، سردرد، حالت تهوع، بی اشتهایی و کسالت. در صورت مشکوک شدن به عفونت زخم و تأخیر در بهبود زخم، به پزشک مراجعه کنید.

ارزیابی زخم:

هدف جلوگیری از زخم فشاری، عفونت پوست و نظارت بر وضعیت زخم است. متخصصان باید به طور منظم وضعیت پوست افراد در معرض خطر (ضعیف، بی حرکت، بی اختیاری و/یا در بستر) را بررسی کنند. مشاهده را می توان در حین استحمام، تعویض پوشک، چرخاندن موقعیت و مراقبت از زخم توسط سرویس پرستاری جامعه انجام داد. توجه ویژه باید به نواحی استخوانی برجسته شود. اگر پوست قرمز است یا تاول دیده می شود، چرخش های مکرر انجام دهید و مراقبت مناسب از زخم را انجام دهید. برای ارزیابی زخم، جنبه هایی که باید به آن توجه شود شامل علت آسیب، سابقه پزشکی، محل زخم، وضعیت زخم (رنگ، اندازه، عمق، ترشح و عفونت)، شدت درد و وضعیت تغذیه بیمار است. ارزیابی، به صورت هفتگی یا هر 2 هفته یکبار توصیه می شود. در صورت مشاهده عفونت زخم، باید در اسرع وقت به دنبال درمان پزشکی بود.

مایع پاک کننده و پانسمان معمول استفاده می شود:

   نرمال سالین0.9٪NaCl : یک مایع پاک کننده رایج است. از آنجایی که شبیه مایع بدن انسان است، بافت های زخم را تحریک نمی کند و در هنگام استفاده درد کم تری ایجاد می کند. داروهای ضد عفونی کننده ممکن است زخم را تحریک کنند یا باعث واکنش آلرژیک شوند.

به طور کلی، زخم های غیر عفونی را می توان با نرمال سالین تمیز کرد و نیازی به ضد عفونی کننده نیست. زخم عفونی باید طبق دستور پزشک مدیریت شود.

پانسمان های عمومی عبارتند از:

– گاز : می تواند ترشحات را جذب کند.

– پانسمان فیلم: شفاف، قابل نفوذ در برابر گاز و بخار آب اما نه میکروب.

– پانسمان های هیدروکلوئیدی: کمک به از بین بردن بافت مرده. ترشحات را جذب می کند اما باعث خشک شدن بیش از حد نمی شود و در حین حذف غیر چسبنده است. دفعات پانسمان را کاهش می دهد.

– پانسمان های ضد میکروبی: میکروب ها را از بین می برد و نیاز به تجویز پزشک دارد.