شناخت انواع مختلف زخم و هر آن چیزی که باید آن بدانید

بسیاری از ما احتمالاً در طول زندگیمان به دلیل بودن در شرایط گوناگون و انجام کارها و فعالیت های مختلف، انواع زیادی از زخم ها را تحمل کرده ایم. بسیاری از زخم های جزئی، باعث آسیب دیدن سلول های پوست می‌شوند و به همین دلیل سلول ها عملکرد خود را از دست می‌دهند و برای بهبود پیدا کردن نیاز به زمان و البته یک درمان ساده دارند.

اغلب زخم های رایج که ما با آنها سر و کار داریم، سطحی هستند و محدود به لایه های بیرونی پوست می‌شوند. برخی دیگر از زخم ها البته عمیق تر هستند و به بافت ها و اندام های زیرین پوست ما می‌رسند. بسته به علت، محل زخم و میزان عمیق بودن آن، زخم می‌تواند از ساده دسته تا تهدید کننده نام گذاری شود. در ادامه انواع زخم ها را معرفی و بررسی خواهیم کرد.

انواع زخم ها و علل ایجاد آنها

بسته به زمان بهبود یافتن یک زخم، می‌توان آن را به دو دسته حاد یا مزمن تقسیم بندی کرد.

زخم‌هایی که به عنوان زخم‌های حاد طبقه‌بندی می‌شوند، بدون این که عارضه‌ای داشته باشند، در مدت زمان پیش‌بینی‌ شده ای بهبود پیدا می‌کنند.
زخم هایی که به عنوان زخم های مزمن طبقه بندی می‌شوند، زمان بیشتری را برای بهبود پیدا کردن نیاز دارند و ممکن است عوارضی هم به همراه داشته باشند.

همچنین زخم ها می‌توانند باز یا بسته باشند.

زخم‌های باز زخم‌هایی هستند که بافت‌های زیرین یا اندام‌هایی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند که با محیط بیرون در تماس هستند (زخم هایی که هوا با داخل آنها برخورد دارد).
زخم های بسته اما دارای آسیب هایی هستند که بدون در معرض قرار داشتن با محیط اطراف، در بافت و اندام های زیرین ایجاد می‌شوند (زخم هایی که هوا با داخل آنها برخوردی ندارد).

راه دیگری هم برای طبقه بندی زخم ها وجود دارد و آن این است که تشخیص دهیم زخم تمیز است یا آلوده.

زخم‌های تمیز فاقد مواد خارجی یا زباله در داخلشان هستند.
در حالی که زخم‌های آلوده یا زخم‌های عفونی ممکن است دارای کثیفی، قطعاتی از عاملی که باعث ایجاد آنها شده مثل شیشه، باکتری‌ها یا سایر مواد خارجی باشند.

همچنین منشاء ایجاد شدن زخم می‌تواند داخلی یا خارجی باشد.

زخم های داخلی ناشی از اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و عصبی یا حتی کاهش عرضه خون، اکسیژن یا مواد مغذی به آن ناحیه هستند. مانند انواع بیماری های مزمن پزشکی از جمله دیابت.
زخم های خارجی معمولاً در اثر نفوذ اجسام غیر نافذ ایجاد می‌شوند. که در ادامه زخم نافذ و زخم غیر نافذ را شرح می‌دهیم.

عوامل ایحاد انواع زخم

زخم شما ممکن است با یکی به دلیل یک یا چند مورد از موارد زیر ایجاد شود:

۱. عوامل ایجاد زخم های غیر نافذ

زخم های غیر نافذ معمولاً در اثر ضربه‌های شدید یا اصطکاک با سطوح دیگر ایجاد می‌شوند. از دلایل ایجاد این نوع زخم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

سایش که با خراش دادن لایه خارجی پوست همراه است
پارگی که زخمی شبیه اشک ایجاد می‌کند
کوفتگی که کبودی های متورم به دلیل تجمع خون و سلول های مرده در زیر پوست را به همراه دارد
ضربه مغزی یا همان آسیب به اندام ها و بافت زیرین سر بدون که نوعی زخم محسوب می‌شود

۲. عوامل ایجاد زخم های نافذ

زخم‌های نافذ ناشی از ضربه‌هایی هستند که ضخامت پوست در ناحیه زخم را از بین می‌برند و به بافت ها و اندام های زیرین آن می‌رسند. عواملی که می‌توانند باعث ایجاد این نوع زخم شوند به این شرح اند:

زخم های چاقو یا همان زخم هایی که ناشی از ورود اشیاء تیز به داخل بدن هستند
بریدگی های پوستی
زخم های جراحی که همان بریدگی های عمدی در پوست هستند و در نتیجه انجام عمل های جراحی ایجاد شده اند
جراحات ناشی از گلوله یعنی زخم های ناشی از سلاح گرم

۳. زخم های متفرقه

سایر انواع زخم هم که خوب است با آنها آشنا شوید شامل این مواردند:

زخم های حرارتی که وقتی شما در برابر حرارت شدید، چه گرم و چه سرد قرار بگیرید، می‌تواند منجر به آسیب های حرارتی. مثلا سوختگی، آفتاب سوختگی و سرمازدگی از مثال های این نوع زخم هستند
زخم های شیمیایی زخم هایی هستند که در اثر تماس یا استنشاق مواد شیمیایی که باعث آسیب به پوست یا ریه خواهند شد، ایجاد می‌شوند
نیش و گاز گرفتگی، گاز گرفته شدن می تواند از انسان، سگ، خفاش، جوندگان، مارها، عقرب ها، عنکبوت ها و کنه ها به پوست ما برسد و باعث ایجاد زخم در پوست ما شود
زخم‌های الکتریکی معمولاً به دلیل عبور جریان‌های الکتریکی با ولتاژ بالا از بدن ما ظاهر می‌شوند و ممکن است شامل آسیب‌های داخلی شدیدتری باشند.

علائم و نشانه های انواع زخم

علائم و نشانه ها به محل زخم، عمق آن و عواملی که باعث ایجاد آنها شده اند بستگی دارد. به طور کلی، زخم ها با درد، قرمزی، تورم، خونریزی و از دست دادن یا اختلال در عملکرد ناحیه زخمی، تب، تخلیه چرک بدبو و گرما، به ویژه در موارد عفونت همراه باشد.

شناخت انواع مختلف زخم و هر آن چیزی که باید آن بدانید

عوارض وجود انواع زخم

شایع ترین عوارضی که زخم ها می‌توانند ایجاد کنند عبارتند از:

۱. عفونت

عفونت زخم با تخلیه چرک، بوی بد، تب، درد ضربان دار مبهم، تورم خفیف و گرما در محل زخم ظاهر می‌شود.

۲. التهاب

زخم های ملتهب داغ، قرمز، دردناک و متورم هستند و به سختی قابل حرکت می‌باشند.

۳. خراش یا جای زخم

سلول‌های بازسازی‌شده دارای ویژگی‌های متفاوت و بافت فیبری مانندی هستند که می‌توانند زخم را التیام بخشند، اما ممکن است جای زخم تا مدت ها باقی بماند.

۴. از دست دادن عملکرد

بسیاری از زخم ها اگر باعث آسیب اندام اصلی، رگ خونی یا عصب شده باشد، می‌تواند ناتوان کننده و تهدید کننده باشند. در هر صورت، در حالی که زخم هنوز تازه است یا در حال بهبود می‌باشد، اندام یا ناحیه آسیب دیده عملکرد خود را از دست می‌دهد تا زمانی که تمام بافت از دست رفته یا آسیب دیده ترمیم شود.

زخم در بدن چه کسانی بیشتر باقی می‌ماند؟

همه انسان ها در معرض این هستند که زخم برای مدت بیشتری در بدنشان بماند یا حتی به طور مداوم پوستی پز از زخم داشته باشند. اما این خطر در کودکان، افراد مسن، الکلی ها، افراد معتاد به مواد مخدر یا افراد دارای بیماری روانی یا ناتوانی، همچنین دیابتی ها بیشتر است.

افرادی که در محیط های خطرناک زندگی می‌کنند یا مشاغل خطرناکی دارند هم ممکن است در معرض خطر بیشتری از نظر زخم باشند.

انواع درمان زخم

درمان ها برای هر نوع زخم متفاوت است. با این حال، تمام پروسه درمان زخم باید شامل مواردی که در زیر آمده باشد:

تمیز کردن با آب لوله کشی معمولی برای حذف تمام مواد خارجی. در صورت امکان، زخم باید با صابون شسته شود. برخی از زخم ها ممکن است نیاز به شستشو با سرنگ های پزشکی داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است برای برداشتن مواد خارجی یا بافت مرده به جراحی نیاز داشته باشند.
درمان همچنین باید شامل مراقبت و پانسمان مناسب زخم و استفاده از آنتی بیوتیک های محلی در صورت نیاز باشد.

انجام این مراحل اساسی در درمان زخم می‌تواند به جلوگیری از عفونت زخم و محافظت از آن در برابر عوامل و عفونت های محیط کمک کند. برخی از داروهای ضد التهاب و مسکن ها هم ممکن است برای کاهش ناراحتی و بهبود کیفیت زندگی تجویز شوند.

اگر آخرین واکسن کزاز پنج سال یا قبل تر از آن به بدنتان تزریق شده است، توصیه می‌شود که در صورت مشاده زخم یک واکسن جدید کزاز یا تقویت کننده را دریافت کنید، مخصوصاً در زخم هایی که با گاز گرفتگی یا نیش حیوان ایجاد شده اند یا حتی اگر زخم شما زخمی کثیف است.

پیشگیری از زخم و کلام آخر

بهترین راه برای جلوگیری از انواع زخم ها، پیروی از اقدامات ایمنی بهینه در هر زمان و توجه بیشتر به خطرات اطراف در محیط های جدید است. همیشه هنگام دست زدن به اجسام نوک تیز و مواد خورنده یا داغ اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید.